ΕΚΘΕΣΗ-ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ
ΛΑΤΙΝΙΚΑ Α΄ ΚΛΙΣΗ ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΩΝ
ΣΧΕΔΙΟ ΕΚΘΕΣΗΣ 2012-13
ΗΡΩΙΣΜΟΣ
ΟΡΙΣΜΟΣ
ΗΡΩΙΣΜΟΣ είναι
η δυναμική αντιμετώπιση του κινδύνου και η ενσυνείδητη θυσία, έως και
αυτοθυσία, για την επίτευξη ενός ιδανικού.
ΜΟΡΦΕΣ
Είναι δυνατό να διακρίνουμε εκφάνσεις του ηρωισμού σε
διάφορους χώρους δράσης στη ζωή του ανθρώπου:
• καθημερινοτητα:
ο γνήσιος βιοπαλαιστής, ο άνθρωπος του μεροκάματου, που αγωνίζεται κάτω
από αντίξοες συνθήκες για την επιβίωση.
• κοινωνικο
επιπεδο: ο ενσυνείδητος συμπολίτης-συνάνθρωπος, που μπορεί να θυσιάσει
και τη ζωή του στην προσπάθεια του να σώσει και να δείξει αλληλεγγύη σε κάποιον
άλλο.
• πολιτικο
επιπεδο: ο ευαισθητοποιημένος πολίτης, που με πλήρη επίγνωση αγωνίζεται
για τα δημοκρατικά ιδεώδη, την ισότητα, την ελευθερία και την κοινωνική δικαιοσύνη.
• πνευματικο
επιπεδο: ο υπεύθυνος επιστήμονας, που θυσιάζει προσωπικές απολαύσεις
και χαρές της ζωής για την έρευνα και την επιστημονική πρόοδο με στόχο τη
βελτίωση της ανθρώπινη ζωής.
• ηθικο επιπεδο: ο ιδεαλιστής, με υψηλές
αξίες και ιδανικά άνθρωπος, που παλεύει παρά τα αρνητικά πρότυπα της εποχής του
για την εδραίωση του ανθρωπισμού.
• εθνικο
επιπεδο: ο αγωνιστής για την εθνική ανεξαρτησία.
• διεθνεσ
επιπεδο: ο αγωνιστής για την ειρήνη και την οικολογική ισορροπία, ο ακτιβιστής
για την προάσπιση ανθρώπινων δικαιωμάτων σε παγκόσμιο επίπεδο.
ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΕΙΣ
> Ψυχική δύναμη (αγωνιστικότητα, υπομονή, επιμονή,
αισιοδοξία, γενναιότητα, αυτοκυριαρχία, αυτοπεποίθηση).
> Ηθική καθαρότητα (τιμιότητα κινήτρων, ανυστεροβουλία,
αίσθηση χρέους, συνέπεια, ειλικρίνεια, καλοσύνη, ανθρωπισμός).
> Κοινωνική ευαισθησία (κοινωνική συνείδηση, ομαλή
κοινωνικοποίηση, δημοκρατικό ήθος).
ΑΞΙΑ
Τα οφέλη είναι κοσμοϊστορικής σημασίας και
εστιάζονται στο άτομο και στην κοινωνία ανάλογα με την υφή και την ποιότητα
της ηρωικής πράξης:
Ä
επιβίωση
εθνών
Ä
ανατροπή
ανελεύθερων καθεστώτων και υποτιμητικών θεσμών
Ä
προστασία
και ανάδειξη διαχρονικών και πανανθρώπινων ιδανικών
Ä
ηθική
ικανοποίηση και συμπαράσταση
Ä
διαφύλαξη
ανθρώπινων δικαιωμάτων, περιφρούρηση ανθρώπινων ζωών
Ä
άνοδος
βιοτικού επιπέδου και ποιότητας ζωής
Ä
κοινωνική
ευρυθμία και νομιμότητα.
ΛΑΤΙΝΙΚΑ Β' ΛΥΚΕΙΟΥ
1ο
ΜΑΘΗΜΑ (I)
Ο ΕΞΟΡΙΣΤΟΣ ΠΟΙΗΤΗΣ
ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ
Ο
ποιητής Οβίδιος είναι εξόριστος στην Ποντική γη. Γράφει συχνά γράμματα στη
Ρώμη. Τα γράμματα του είναι γεμάτα παράπονα. Αποζητά τη ρώμη και κλαίει την
κακή του τύχη. Διηγείται για τους βάρβαρους κατοίκους και την παγωμένη γη. Οι
έγνοιες και οι δυστυχίες βασανίζουν τον ποιητή. Πολεμάει ενάντια στην αδικία με
τις επιστολές του. Η Μούσα είναι η μοναδική φίλη του ποιητή.
ΡΗΜΑΤΙΚΟΙ ΤΥΠΟΙ
exulat:
|
exulo
|
exulavi
|
exulatum
|
exulare
|
1
|
scriptitat:
|
scriptito
|
scriptitavi
|
scriptitatum
|
scriptitare
|
1
|
sunt:
|
sum
|
fui
|
(futurus)
|
esse
|
αν.
|
desiderat:
|
desidero
|
desideravi
|
desideratum
|
desiderare
|
1
|
deplorat:
|
deploro
|
deploravi
|
deploratum
|
deplorare
|
1
|
narrat:
|
narro
|
narravi
|
narratum
|
narrare
|
1
|
excruciant:
|
excrucio
|
excruciavi
|
excruciatum
|
excruciare
|
1
|
repugnat:
|
repugno
|
repugnavi
|
repugnatum
|
repugnare
|
1
|
ΕΠΙΘΕΤΑ
plenae:
|
plenus,a,um
|
plenior/
-ius
|
plenissimus,a,um
|
adversam:
|
adversus,a,um
|
adversior/
-ius
|
adversissimus,a,um
|
barbaris:
|
barbarus,a,um
|
barbarior/
-ius
|
|
gelida:
|
gelidus,a,um
|
gelidior/
-ius
|
gelidissimus,a,um
|
unica:
|
unicus,a,um
|
ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ - ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΟ
ΠΡΩΤΟΚΛΙΤΑ ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΑ
Η πρώτη κλίση περιέχει μόνο ονόματα αρσενικά και θηλυκά.
Αυτά τα ονόματα στην ονομαστική ενικού έχουν κατάληξη -a (γεν. -ae), χαρακτήρας
του αρχικού θέματος a.
ΕΝΙΚΟΣ
|
ΠΛΗΘΥΝΤΙΚΟΣ
|
|
Ονομαστική
|
mensa-a
|
mens-ae
|
Γενική
|
mens-ae
|
mens-arum
|
Δοτική
|
mens-ae
|
mens-is
|
Αιτιατική
|
mens-am
|
mens-as
|
Κλητική
|
mens-a
|
mens-ae
|
Αφαιρετική
|
mens-a
|
mens-is
|
Με τον ίδιο τρόπο κλίνονται και τα ονόματα terra γη, insula νησί, statua ανδριάντας, pugna μάχη κλπ, αλλά και τα αρσενικά nauta ναύτης, poeta ποιητής κλπ.
¨
Τα
πρωτόκλιτα είναι γένους θηλυκού εκτός από εκείνα που δηλώνουν πρόσωπα αρσενικά:
poeta, nauta κλπ.
ð Ανωμαλίες πρωτόκλιτων ονομάτων:
1.
Τα θηλυκά
ονόματα dea (θεά)
και filia (θυγατέρα) τη δοτική και την αφαιρετική του πληθυντικού (deis, filiis) τη σχηματίζουν
κανονικά -abus, όταν
είναι ανάγκη να γίνει διάκριση από όμοιες αντίστοιχες πτώσεις των αρσενικών
δευτερόκλιτων ονομάτων deus θεός και
filius γιος π.χ. filiis et filiabus ( τοις υιοίς και ταις θυγατράσιν).
2.
Το όνομα familia (οικογένεια) στη γενική
ενικού έχει κατάληξη -ae αλλά και
-as στις φράσεις pater familias (οικοδεσπότης), mater familias (οικοδέσποινα).
3.
Η
κατάληξη της γενικής πληθυντικού -arum σε
μερικά ονόματα συγκόπτεται σε -um: drachmum = drachmarum.
4.
Ελληνικά
πρωτόκλιτα ονόματα , ιδίως κύρια , σχηματίζουν συνήθως κατά την κλίση τους στη
λατινική μερικές πτώσεις του ενικού αριθμού όπως και στην αρχαία ελληνική:
(Αινείας) Aeneas, Αιτ. Aenean/ Aeneam κλπ.
ΤΟ
ΡΗΜΑ
Οι βασικές καταλήξεις
του ρήματος στην οριστική και στην υποτακτική της ενεργητικής φωνής όλων των
χρόνων (με κάποιες διαφορές στην οριστική του παρακειμένου) είναι οι εξής:
α' -ο ή -m
β' -s
γ' -t
α' -mus
β' -tis
γ' -nt
Η οριστική του ενεργητικού ενεστώτα (α' συζυγίας)
Ενεστωτικό θέμα + βασικές
καταλήξεις : ama-s
Το ενεστωτικό θέμα της α'
συζυγίας λήγει σε μακρόχρονο -a-.
amo
ama-s
ama-t
ama-mus
ama-tis
ama-nt
Το βοηθητικό sum
su-m
es
es-t
su-mus
es-tis
su-nt
Η χρήση των πτώσεων
Ονομαστική δηλώνει:
υποκείμενο, κατηγορούμενο
Αιτιατική: αντικείμενο,
κατεύθυνση (όνομα πόλης σε αιτιατική)
Γενική: κτητική, συμπλήρωμα
επιθέτων, κ.α.
Εμπρόθετη αφαιρετική:
στάση, αναφορά
Απρόθετη αφαιρετική: όργανο
¨ Το επίθετο, ως επιθετικός ή κατηγορηματικός
προσδιορισμός ή ως κατηγορούμενο, συμφωνεί με το ουσιαστικό στο γένος, αριθμό
και στην πτώση, και κανονικά βρίσκεται μετά το ουσιαστικό, π.χ. de terra gelida.
¨ Η σειρά των λέξεων στη λατινική: Υποκείμενο, όροι που προσδιορίζουν (επίθετα,
ουσιαστικά κλπ), όροι που εξαρτώνται από το κατηγόρημα ( αντικείμενα,
εμπρόθετους και επιρρηματικούς προσδιορισμούς), κατηγόρημα. Πριν από το
υποκείμενο τοποθετούμε τις λέξεις που
συνδέουν τις προτάσεις (παραθέσεις , αφαιρετική χρόνου κλπ)
ΑΣΚΗΣΕΙΣ
1. Να κλιθούν στον ενικό και πληθυντικό: terra, fortuna, incola, Roma, epistula, cura, amica.
2. Να κλιθούν στην οριστική ενεστώτα τα παρακάτω ρήματα
α' συζυγίας: exulo, scriptito, desidero, deploro, narro, repugno.
3. Να κλιθεί η οριστική ενεστώτα του sum.
4. Ποιες οι
γλώσσες της ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας ;
5. Ποιες οι θρησκευτικές και πολιτιστικές διαστάσεις της
Λατινικής γλώσσας;
6. Που οφείλονται οι ομοιότητες της Λατινικής και της
Ελληνικής Γλώσσας;
ΕΚΘΕΣΗ 2012
ΕΥΘΑΝΑΣΙΑ
ΟΡΙΣΜΟΣ
Η αρχική σημασία της λέξης είναι ο καλός, ωραίος, ένδοξος θάνατος(< ευ + θάνατος). Mε τον όρο Ευθανασία σήμερα εννοούμε την πρόκληση ανώδυνου θανάτου ή την επίσπευση του θανάτου με στόχο τη συντόμευση της αγωνίας ετοιμοθάνατου ή πάσχοντος από ανίατη και οδυνηρή ασθένεια.
Η ΕΥΘΑΝΑΣΙΑ ΣΗΜΕΡΑ
Το θέμα της ευθανασίας είναι επίκαιρο στις μέρες μας καθώς παρά το γεγονός ότι δεν έχει θεσμοθετηθεί επίσημα η νομιμοποίηση της υπάρχουν μεμονωμένες περιπτώσεις εφαρμογής της από γιατρούς. Έντονες αντιδράσεις ακόμη έχει προκαλέσει η ίδρυση εταιρείας σε ευρωπαϊκή χώρα με σκοπό, μετά από υπογραφή συμβολαίων, την παροχή φαρμάκων και γενικότερα βοήθειας σε ασθενείς που επιθυμούν την επίσπευση του θανάτου τους.
ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΑ ΥΠΕΡ ΤΗΣ ΝΟΜΙΜΟΠΟΙΗΣΗΣ ΤΗΣ ΕΥΘΑΝΑΣΙΑΣ
ÄΗ ζωή έχει αναγορευθεί σε έννομο αγαθό από την κρατική εξουσία => το έννομο αγαθό της κρατικής εξουσίας προηγείται του έννομου αγαθού της ζωής => η κρατική εξουσία έχει νομικά το δικαίωμα της νομιμοποίησης της ευθανασίας.
ÄΟι μεταφυσικοί προβληματισμοί σχετικά με την αφαίρεση της ζωής δεν πρέπει να ενδιαφέρουν και να επηρεάζουν τις αποφάσεις του κράτους.
ÄΗ ευθανασία δεν εναντιώνεται στην υποχρέωση των γιατρών να προστατεύουν την ανθρώπινη ζωή, αφού η απώλεια της είναι απόλυτα σίγουρη και το μόνο που κάνει η ευθανασία είναι να λυτρώνει τον ασθενή από τους πόνους και την ταλαιπωρία.
ÄΗ ευθανασία δεν μπορεί να ταυτιστεί με την ανθρωποκτονία αφού γίνεται με τη σύμφωνη γνώμη και συγκατάθεση του πάσχοντος.
ÄΗ πιθανότητα να γίνει κακή χρήση της ευθανασίας με στόχο την οικονομική εκμετάλλευση των ασθενών από τους συγγενείς τους δεν πρέπει να εμποδίσει τη νομιμοποίηση της, καθόσον σε κάθε νομοθεσία ενυπάρχει ο κίνδυνος κακής χρήσης. Αυτό που πρέπει να γίνει είναι να προβλεφθούν και να αποτραπούν νομοθετικά οι τέτοιου είδους περιπτώσεις.
ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΑ ΚΑΤΑ ΤΗΣ ΝΟΜΙΜΟΠΟΙΗΣΗΣ ΤΗΣ ΕΥΘΑΝΑΣΙΑΣ
ÄΗ νομιμοποίηση της ευθανασίας ισοδυναμεί με καταπάτηση του δικαιώματος της ζωής. Κανείς δεν πρέπει σε ένα έννομο κράτος να έχει το δικαίωμα να αφαιρεί τη ζωή άλλου ανθρώπου στηριζόμενος σε κάποιο νόμο.
ÄΑπό τη στιγμή που ένας γιατρός δεν μπορεί να επαναφέρει στη ζωή έναν ασθενή ή να δημιουργήσει εκ του μηδενός νέα ζωή, δεν έχει κανένα δικαίωμα στην αφαίρεση της.
ÄΠολλοί ασθενείς ευρισκόμενοι σε χρόνια κωματώδη κατάσταση ή πάσχοντες από επώδυνες και ανίατες ασθένειες, για τους οποίους η επιστήμη είχε αποφανθεί ότι δεν έχουν καμία ελπίδα, τελικά επιβίωσαν =>Πάντοτε στις ανθρώπινες εκτιμήσεις υπάρχει πιθανότητα ανθρώπινου λάθους => Δεν επιτρέπεται να διακινδυνεύουμε σε περιπτώσεις που το ανθρώπινο λάθος μπορεί να οδηγήσει σε μια μη αναστρέψιμη από τον άνθρωπο κατάσταση.
ÄΗ ευθανασία αντίκειται στην υποχρέωση των γιατρών να προστατεύουν την ανθρώπινη ζωή εφόσον ποτέ δεν μπορούν να εγγυηθούν με απόλυτη βεβαιότητα αν και πότε θα επέλθει ο θάνατος ενός ασθενούς.
ÄΈνας ασθενής αν πραγματικά το επιθυμεί μπορεί να αφαιρέσει μόνος του τη ζωή του. Η νομιμοποίηση της ευθανασίας εκχωρεί το δικαίωμα να διενεργηθεί μια πράξη ανθρωποκτονίας και από άλλους εκτός του πάσχοντος ανθρώπους => άρα ενέχει τον κίνδυνο της νομιμοποίησης μιας ανθρωποκτονίας για κληρονομικούς, οικονομικούς ή άλλους λόγους.
ÄΣύμφωνα με τη χριστιανική θρησκεία κανείς δεν έχει δικαίωμα να αφαιρεί ανθρώπινη ζωή, ούτε ο ίδιος ο ασθενής. Τόσο η ανθρωποκτονία όσο και η αυτοκτονία θεωρούνται θανάσιμα αμαρτήματα από το χριστιανισμό => Η ευθανασία δεν είναι αποδεκτή από τη χριστιανική θρησκεία.
ΘΕΜΑ ΓΙΑ ΣΥΖΗΤΗΣΗ
Σκεφτείτε ένα γεγονός που δίχασε την κοινή γνώμη, π.χ, την επιβολή της ευθανασίας από έναν Αμερικανό γιατρό, και γράψτε ένα άρθρο για το μαθητικό περιοδικό. Στο άρθρο σας να παρουσιάσετε όχι μόνο τα επιχειρήματα με τα οποία υποστηρίζετε τη δική σαςθέση, αλλά και τα επιχειρήματα της αντίθετης πλευράς, προσπαθώντας να τα ανασκευάσετε».
ΙΣΤΟΡΙΑ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ 2012
ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΗ ΠΗΓΗ
«Μια αργή διαδικασία, μεταξύ των ετών 1907 και 1914, επέτυχε να δώσει τα εξής αποτελέσματα: το ελληνικό κράτος κατόρθωσε να προβεί σε μια εκούσια απαλλοτρίωση 54 θεσσαλικών τσιφλικιών, συνολικής έκτασης 1.060.000 στρεμμάτων, ήτοι 1/6 της συνολικής επιφάνειας των τσιφλικιών στη Θεσσαλία, και να εγκαταστήσει σ’ αυτά 4.898 οικογένειες αυτόχθονων καλλιεργητών και 2.624 οικογένειες προσφύγων εκ της Ανατολικής Ρωμυλίας […] η αντίδραση των γαιοκτημόνων άρχιζε πλέον να κάμπτεται. Στην αρχική τους θέση της ¨κατ’ αρχήν αντίστασης¨ άρχισαν να υποκαθιστούν μια ευέλικτη διαπραγματευτική στάση. Η πλειοψηφία αυτών, διαβλέποντας την στενότητα προοπτικής, που θα είχαν τα τσιφλίκια στο πλαίσιο της καπιταλιστικής οικονομικής ανάπτυξης – στην οποία οι ίδιοι μετείχαν ως χρηματιστές, επιχειρηματίες, έμποροι κλπ.- προτίμησαν μάλλον να εγκαταλείψουν προοδευτικώς τη μάχη επί ζητημάτων αρχής, προκειμένου να διαπραγματευθούν τους συγκεκριμένους όρους εξαγοράς των κτημάτων τους.»
Κ. Βεργόπουλος, Το αγροτικό Ζήτημα στην Ελλάδα, σελ.170
Με αφορμή την παραπάνω προτεινόμενη πηγή να αναφερθείτε στα τσιφλίκια της Θεσσαλίας.
